Nước bẩn là gì và có hại ra sao cho sức khỏe của bạn?

Nước bẩn là vấn đề mà rất nhiều người dân trên thế giới và tại Việt Nam đang phải đối mặt. Mặc dù sự phát triển khoa học và công nghệ đã mang lại không ít tiện nghi cho đời sống, chất lượng nước hiện vẫn là một điều cần được cải thiện tại rất nhiều nơi.

Hiện nay, rất nhiều người hiện vẫn hiểu sai về nước bẩn và nước sạch. Nước sạch thường được nhầm tưởng là nước không có mùi vị lạ và có độ trong cao. Ngược lại, nước bẩn thường được hiểu là nước có cặn đục và mùi vị bất thường. Tuy nhiên, việc quyết định một mẫu nước là bẩn và sạch không chỉ dừng lại ở cảm quan của bạn.

Để hiểu hơn về nước bẩn, tác hại của loại nước này tới sức khỏe cũng như cách xử lý, bạn hãy đọc thông tin dưới đây mà Sunny-Eco đã tổng hợp nhé!

1. Thế nào là nước bẩn?

Nước bẩn là gì

Thông thường, mọi người quyết định độ sạch hay bẩn của nước dựa vào các trạng thái vật lý có thể dễ dàng nhận biết bằng giác quan. Tuy nhiên, có những mẫu nước hoàn toàn không an toàn mặc dù không mang bất cứ biểu hiện nào bất thường. Nguyên nhân là bởi đặc tính vật lý không phải yếu tố duy nhất quyết định chất lượng nước.

Một mẫu nước được coi là không sạch hay bẩn nếu có sự thay đổi bất thường về các tính chất vật lý, hóa học hay sinh học. Điều này có nghĩa là ngay cả khi bạn cảm thấy một mẫu nước là sạch, mẫu nước đó vẫn có thể độc hại do chứa các thành phần hóa học không thể nhận biết bằng giác quan. Ví dụ, asen – hay thạch tín, là một kim loại nặng với độc tính cao có thể tồn tại trong nước mà không gây ra bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cho nước. Nhiều người trên thế giới đã bị nhiễm độc asen do sử dụng nước có chứa asen nhiều năm mà không hề hay biết.

Tương tự, có nhiều thành phần sinh học cũng có thể tồn tại trong nước. Các vi sinh vật, điển hình như Ecoli, có kích thước rất nhỏ mà bạn không thể nhận ra. Các sinh vật này có thể gây bệnh về đường tiêu hóa. Trong một số trường hợp nặng, người ăn và uống phải nước có chứa các sinh vật này có thể gặp các chứng bệnh nặng và tử vong.

2. Các yếu tố làm cho nước bẩn – ô nhiễm nước

Trong thời đại kinh tế xã hội như ngày nay, ngày càng có nhiều yếu tố gây nên sự ô nhiễm của nguồn nước.

Hãy cùng Sunny Eco xem xét các tác nhân sau

Chất gây ô nhiễm

Một mẫu nước được coi là nước bẩn (nước ô nhiễm) nếu các tác nhân gây ô nhiễm xâm nhập vào nước và tồn tại vượt mức cho phép. Các tác nhân đó thường được phân loại theo nhiều cách khác nhau. Trong đó, cách phân loại phổ biến chia các tác nhân này theo 4 nhóm chính:

Chất gây ô nhiễm vật lý
Chất gây ô nhiễm hóa học
Chất gây ô nhiễm sinh học
Chất gây ô nhiễm phóng xạ

Cụ thể, thông tin về các chất này được trình bày cụ thể dưới đây.

Chất gây ô nhiễm vật lý

Nước bẩn do chất gây ô nhiễm vật lý

Chất gây ô nhiễm vật lý chính là các thành phần làm thay đổi đặc tính vật lý của nước.

Phổ biến nhất trong nhóm này là các cặn bẩn có kích thước nhỏ có thể có mặt trong nước sinh hoạt. Nước lấy trực tiếp từ tự nhiên như nước sông suối, ao hồ thường có thành phần này. Ngoài ra, nước giếng khoan khai thác từ nguồn nước ngầm cũng thường có cặn bẩn nếu không được xử lý kỹ lưỡng.

Các cặn bẩn có thể thuần túy chỉ làm bẩn nước về mặt vật lý. Song, nếu các cặn đó được tạo nên từ các thành phần độc hại, chúng có thể làm thay đổi đặc tính hóa học của nước và khiến nước có hại cho người sử dụng. Với sự gia tăng của tình trạng ô nhiễm môi trường nước hiện nay, các chất ô nhiễm vật lý thường gây hại cả về mặt hóa học.

Ngoài ra, hạt vi nhựa với kích thước rất nhỏ đang là một vấn đề gây nhức nhối đối với môi trường. Môi trường nước có thể chứa rất nhiều hạt vi nhựa. Hàng tỷ người trên thế giới hiện đang hấp thụ hạt vi nhựa vào cơ thể thông qua thức ăn và nước uống. Các nghiên cứu về hạt vi nhựa hiện vẫn còn hạn chế. Song, bạn nên chú ý tới yếu tố gây ô nhiễm này, bởi chúng ta chưa thể loại trừ khả năng chúng có thể gây hại cho cơ thể của bạn.

Chất gây ô nhiễm hóa học

Bên cạnh các tác nhân vật lý, các tác nhân hóa học có thể làm thay đổi chất lượng của nước mà bạn không hề hay biết. Có rất nhiều thành phần hóa học độc hại không hề có màu – mùi – vị, song lại chứa độc tính.

Đối với nước sinh hoạt, các chất độc vô cơ và chất khử trùng hiện nhận được rất nhiều sự chú ý từ những nhà môi trường học. Cụ thể, thông tin về các chất ô nhiễm hóa học khiến nước bẩn như sau:

Các chất gây ô nhiễm vô cơ

Có rất nhiều chất gây ô nhiễm vô cơ tồn tại trong nước. Trong đó, các chất dưới đây cần nhận được sự chú ý đặc biệt của người dân:

- Chì

Chì là một kim loại có thể tồn tại trong nước. Kim loại này thường xâm nhập vào nước sinh hoạt thông qua hệ thống đường ống đã cũ. Đây là một tác nhân rất có hại, bởi nó có thể ảnh hưởng trực tiếp lên sức khỏe của phụ nữ có thai và trẻ nhỏ.

- Asen

Asen được coi là một trong những chất vô cơ có độc tính cao nhất. Asen có thể tồn tại trong nước lâu năm mà người sử dụng không hề hay biết. Sau khi sử dụng nước chứa asen lâu ngày, cơ thể con người sẽ gặp phải rất nhiều vấn đề nghiêm trọng. Cụ thể, các vấn đề đó bao gồm các tổn thương nội tạng như tim, thận, bàng quang, phổi. Ngoài ra, hệ thống thần kinh trung ương, thần kinh ngoại biên và hệ tuần hoàn cũng bị ảnh hưởng bởi asen. Thậm chí, người dùng nước chứa asen lâu ngày có thể bị ung thư.

- Flo

Flo là một thành phần thường được thêm vào nước để tăng cường sức khỏe răng miệng cộng đồng ở một số quốc gia. Tuy nhiên, hàm lượng flo trong nước cần được kiểm soát chặt chẽ. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ EPA, nước có chứa quá 4mg Flo trên mỗi lít sẽ gây ra các bệnh về xương cho người sử dụng nước. Nếu trẻ em dưới 9 tuổi sử dụng nước có khoảng 2mg Flo trên mỗi lít, răng của trẻ sẽ có nguy cơ bị xỉn và rỗ.

Các chất khử trùng

Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường nước đang ngày càng gia tăng. Điều này đặt ra không ít thách thức cho những đơn vị xử lý nước. Để nước có thể đảm bảo chất lượng, các đơn vị này cần phải sử dụng tới các chất khử trùng. Nhóm các chất khử trùng có thể loại bỏ rất nhiều thành phần độc hại trong nước bẩn, đặc biệt là các vi sinh vật. Tuy nhiên, dư lượng của các chất khử trùng có thể lưu lại trong nước và gây ra các vấn đề cho sức khỏe.

Các chất khử trùng phổ biến có thể còn dư lại trong nước bao gồm clo, chloramin và clo dioxit. Các ảnh hưởng chủ yếu của dư lượng chất khử trùng lên sức khỏe là kích ứng tại mắt, mũi và dạ dày. Đặc biệt, clo dioxit có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và gây thiếu màu ở trẻ nhỏ. Điều tương tự cũng xảy đến với thai nhi nếu người mẹ uống nước có chúa clo dioxit trong quá trình mang thai.

Các chất gây ô nhiễm sinh học

Nước bẩn do chất gây ô nhiễm sinh học

Khi nói tới chất gây ô nhiễm sinh học làm bẩn nước, vi sinh vật chính là nhóm yếu tố được nhắc tới nhiều nhất.

Trong số các vi sinh vật này, các vi sinh vật dưới đây thường được tìm thấy trong nước:

Coliform
Giardia lamblia
Cryptosporidium

Các vi sinh vật này là các ký sinh trùng tồn tại trong nước. Chúng xâm nhập vào nước thông qua chất thải của con người và động vật. Thông thường, sự có mặt của các vi sinh vật này có thể cảnh báo rằng đã có vấn đề xảy ra với hệ thống xử lý nước thải hoặc đường ống nước. Các tác nhân này chủ yếu gây bệnh cấp tính về đường tiêu hóa. Song, trong một số trường hợp hãn hữu, tác hại mà chúng gây ra có thể là rất nặng. Thậm chí, trên thế giới đã ghi nhận các ca tử vong gây ra do vi sinh vật trong nước.

Các chất gây ô nhiễm phóng xạ

Một thành phần vô hình khác làm cho nước bẩn chính là các chất gây ô nhiễm phóng xạ. Nhóm các chất này có thể được chia thành hai nhóm chính:

Chất phóng xạ phát ra tia alpha
Chất phóng xạ phát ra tia beta và photon. Trong nhóm này, Radium là Radon là hai chất phổ biến thường gặp và rất có hại đối với cơ thể.

Các chất phóng xạ trong nước thường không gây ra hậu quả cấp tính. Thay vào đó, nếu một người sử dụng nước chứa chất phóng xạ trong nhiều ngày, các chất đó sẽ tích lũy trong cơ thể. Lâu dần, ung thư là bệnh có nguy cơ rất cao tiến triển trong cơ thể của những người đó.

Rác thải có chứa chất phóng xạ cần được xử lý một cách nghiêm ngặt. Song, hiện nay, ngay cả tại các nước phát triển, sự rò rì của chất thải phóng xạ vào môi trường là một hiện tượng đang gia tăng. Điều này gây ra rất nhiều nguy cơ cho môi trường nói chung và môi trường nước nói riêng.

3. Các tác hại của nước bẩn lên sức khỏe của bạn

Khi nói tới các tác hại của nước bẩn lên sức khỏe, các chuyên gia cảnh báo rằng người dân cần lưu ý một số yếu tố dưới đây:

Không phải mọi ảnh hưởng lên sức khỏe do nước bẩn đều có dấu hiệu nhận biết tức thì
Mức độ nghiêm trọng của các ảnh hưởng này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, cụ thể:
- Tình trạng sức khỏe tổng thể của người sử dụng nước
- Tuổi tác của người sử dụng nước
- Lượng các chất có hại có mặt trong nước
- Thời gian một người tiếp xúc với các thành phần có hại

Các vấn đề sức khỏe thường gặp do dùng nước bẩn

Đau bụng và dạ dày

Mọi bộ phận trên cơ thể đều có thể bị ảnh hưởng nếu bạn sử dụng nước có chứa thành phần độc hại. Các tác hại đó có thể là ngoài da hoặc sâu bên trong cơ thể. Cụ thể, các vấn đề sức khỏe đó bao gồm:

Kích ứng ngoài da và niêm mạc
Các vấn đề về dạ dày – ruột
Buồn nôn
Tiêu chảy
Mất nước
Ung thư
Tử vong

Một số tình trạng có thể phát triển âm thầm mà không có bất cứ biểu hiện bên ngoài nào.

4. Biện pháp kiểm soát chất lượng nước – xử lý nước bẩn

Xử lý nước bẩn

Bạn cần thực hiện các biện pháp nhất định để kiểm soát chất lượng nước. Điều lý tưởng là bạn có thể thực hiện các bước dưới đây:

Xét nghiệm mẫu nước uống và sinh hoạt của gia đình bạn. Điều này có thể được thực hiện dễ dàng nếu bạn tìm tới các cơ sở cung cấp thiết bị lọc nước.
Nhận kết quả xét nghiệm.
Làm theo chỉ dẫn và tư vấn từ các chuyên gia.

Do sự gia tăng tình trạng ô nhiễm môi trường nước, hiện nay, không có mẫu nước nào là an toàn tuyệt đối để bạn sử dụng trực tiếp. Việc sử dụng các thiết bị lọc nước là điều cần thiết để kiếm soát chất lượng nước của gia đình bạn. Điều này sẽ giúp đảm bảo sức khỏe của mọi người trong gia đình bạn.

Một số thiết bị xử lý nước bẩn

Tùy vào nhu cầu sử dụng, bạn có thể cân nhắc các thiết bị khác nhau như:

Bình lọc nước mini
Máy lọc nước gia đình
Máy lọc nước công suất lớn, hay còn gọi là hệ thống lọc tổng

5. Máy lọc nước công nghệ nano – chuyên gia xử lý nước bẩn

Hiện nay, thị trường máy lọc nước có các sản phẩm với rất nhiều công nghệ lọc khác nhau. Trong số đó, máy lọc nước công nghệ nano là dòng máy hiện nhận được rất nhiều sự quan tâm của người tiêu dùng.

Ưu điểm của máy xử lý nước bẩn công nghệ Nano

Không dùng điện
Không tạo nước thải
Không gây tiếng ồn
Đặc biệt nhỏ gọn
Tiết kiệm chi phí khi mua và tu sửa máy nhờ đã tối giản các linh kiện cồng kềnh, gây tốn kém
Đảm bảo tuyệt đối chất lượng nước sau lọc
Thân thiện với môi trường

Nếu bạn là một người muốn tiết kiệm chi phí, tận dụng không gian sống và bảo vệ môi trường, máy lọc nước công nghệ nano chính là lựa chọn số 1 cho gia đình bạn. Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể yên tâm với chất lượng nước sau khi đã được làm sạch bởi thiết bị lọc công nghệ nano.